Iedereen kent het woord ‘goochelen’ wel, maar wat doen goochelaars nu precies? Het is een woord dat betekent ‘de kunst van het schijnbaar onmogelijke’. Vrij vertaald betekent het dus dat er een truc wordt uitgevoerd dat onmogelijk lijkt, maar niet onmogelijk is. Het is van oudsher een straat- en podiumkunst waarbij door vlugge vinger- en handbewegingen een optisch effect wordt gecreëerd. Door dit effect lijkt de truc onmogelijk omdat het niet te verklaren is. Tegenwoordig is goochelen veel uitgebreider dan in de voorgaande eeuwen. Dat komt doordat we veel meer mogelijkheden hebben met technologieën en hierdoor een optisch effect op andere manieren en op meer vlakken kunnen creëren. Vroeger kon je nog beticht worden van zwartekunsten, juist omdat de truc niet uit te leggen was. Tegenwoordig zien we het als een leuk entertainment tijdens verschillende gelegenheden.
Hoe is het goochelen precies ontstaan?
Eigenlijk is het niet duidelijk hoe het goochelen door goochelaars precies is ontstaan. Er zijn nooit duidelijke aanwijzingen gevonden voor een écht begin. Het lijkt alsof het in de loop van de jaren is gaan groeien. De meest gevolgde theorie is die van de bekende sjamanen. Met hun illusies konden zij hun macht binnen hun gemeenschap vergroten. De kunst van het goochelen zoals we die vandaag de dag kennen, is ontstaan in de 18e eeuw tijdens de esoterische filosofie. Later werd in de 19e eeuw het goochelen verheven tot een straat- en podiumkunst en werd het gezien als een entertainment. In die tijd moest je nog oppassen dat je niet werd beticht van zwartekunsten, want daar stonden zware straffen op. Tegenwoordig weten we beter en kunnen we trucs makkelijker uitleggen, maar weten we ook dat het niets te maken heeft met bovennatuurlijke krachten.
Het spel ‘balletje-balletje’ is een van de bekendste goocheltrucs die we kennen. Het is een eenvoudig spel waarvoor je alleen vingervlugheid nodig hebt. De kijker moet raden onder welk bekertje het balletje verstopt zit, terwijl de goochelaar de bekertjes heel snel van plek wisselt. Dit heeft uiteraard niets te maken met bovennatuurlijke krachten, maar puur met vlugheid in de handen. Veel trucs kan je tegenwoordig gewoon in winkels kopen, waar ze vroeger werden bedacht door de goochelaars zelf.
Wat is het verschil tussen tovenaars en goochelaars?
Vroeger was er geen duidelijk onderscheid tussen tovenaars en goochelaars, maar tegenwoordig hebben we dat wel. Als we kijken naar het woord ‘toveren’ dan gaat het echt om het uitoefenen van bovennatuurlijke krachten, zoals we die van sprookjes kennen. Als we kijken naar het woord ‘goochelen’ dan gaat het om het uitvoeren van trucs met vinger- en handvlugheid die de kijker lastig of niet kan begrijpen, waardoor het onmogelijk lijkt. Het is hoe dan ook een eeuwenoud beroep, waarbij we vandaag de dag steeds vaker genieten van het entertainment die het kan geven op feestjes en partijen. Daarentegen moest je er in de vorige eeuwen goed opletten dat je niet beticht werd van het uitoefenen van zwartekunsten. Daar stond namelijk de doodstraf op en nog steeds is het in Saoedi-Arabië verboden om je bezig te houden met hekserij.